33 жылдағы Тәуелсіздік: посткеңестік елдердегі халық саны қалай өзгерді?
КСРО ыдырағаннан бері посткеңестік елдердің халқы айтарлықтай өзгерістерге ұшырады. Қазақстан халқы шамамен 4 миллионға өсті, ал Өзбекстан 17 миллион адам қосты. Әзірбайжан халқы екі есеге жуық артты. Сонымен қатар, кейбір елдерде, мысалы, Молдовада, халық саны күрт азайды: 4,3 миллионнан 2,4 миллионға дейін төмендеді.
Халық саны артқан елдер
-
Өзбекстан
- Халық саны ~20 миллионнан (1991 ж.) ~37 миллионға (2024 ж.) өсті.
- Негізгі факторлар: туу көрсеткішінің жоғары болуы және эмиграцияның төмендігі.
-
Әзірбайжан
- 7 миллионнан (1991 ж.) 10 миллионға дейін (2024 ж.).
- Экономикалық жағдайдың жақсаруы және тұрақты демографиялық ахуал әсер етті.
-
Қазақстан
- Халық саны 16,3 миллионнан (1991 ж.) 20,3 миллионға дейін (2024 ж.) өсті.
- Себептер: оралмандардың қайтып келуі және туу деңгейінің жоғары болуы.
Халық саны азайған елдер
-
Молдова
- Ең үлкен құлдырау: 4,3 миллионнан (1991 ж.) 2,4 миллионға дейін (2024 ж.).
- Негізгі себептер: эмиграцияның көптігі және туу деңгейінің төмендігі.
-
Украина
- Халық саны 52 миллионнан 35 миллионға дейін азайды (эмигранттарды есепке алмағанда).
- Конфликт, миграция және демографиялық дағдарыс әсер етті.
-
Латвия, Литва, Эстония
- Халық саны 20-30%-ға азайды, себебі көптеген азаматтар ЕО елдеріне қоныс аударды.
Халық санының өзгеруіне әсер етуші факторлар
-
Экономикалық жағдайлар
Экономиканың өсуі немесе құлдырауы туу деңгейі мен миграцияға әсер етеді. -
Қақтығыстар мен саяси тұрақсыздық
Соғыстар мен шиеленістер эмиграцияны күшейтеді. -
Миграциялық үрдістер
Төмен табысы бар елдерден дамыған аймақтарға қоныс аудару.
Қорытынды
- Посткеңестік елдер демографиялық жағынан әртүрлі өзгерістерге ұшырады.
- Өзбекстан мен Әзірбайжан халық санының өсуінде көш бастап тұр.
- Молдова мен Украина халық санының ең көп төмендеуіне тап болды.
Редакция басқа көздерден алынған, жіберілген немесе алынған материалдардың мазмұны мен дұрыстығына жауапты емес. Мұндай материалдарды жариялау тек ақпараттық мақсаттарға арналған және олардың мазмұнын автоматты түрде растауды немесе мақұлдауды білдірмейді.