Түркия Имамоглу ұсталғаннан кейін интернетке шектеу қойды
Саяси дағдарыс және интернетті бұғаттау
Түркияда үлкен саяси дүрбелең басталды, өйткені Стамбул мэрі Экрем Имамоглу тұтқындалды. Ол 2027 жылғы сайлауда президент Режеп Тайып Ердоғанның негізгі қарсыласы ретінде қарастырылып келген. Оның қамауға алынуы қоғамда үлкен наразылық туғызып, билік елдегі интернет пен әлеуметтік желілерге бірден шектеу енгізді.
Жергілікті БАҚ мәліметінше, Имамоглу ұсталғаннан кейін Стамбулдың орталық көшелері жабылып, бірнеше метро станциясы уақытша тоқтатылған. Бұл қаланың іскерлік орталығында көлік қозғалысын қиындатты. Сонымен қатар, ел көлемінде интернеттің тұрақсыз жұмысы байқалды. Түрік қолданушылары X (Twitter), YouTube, TikTok және Instagram платформаларына кірудің мүмкін еместігін хабарлады.
Имамоглу не үшін қамауға алынды?
2019 жылдан бері Стамбул мэрі қызметін атқарып келе жатқан Имамоглу Түркиядағы оппозицияның негізгі тұлғасына айналды. Ол Ердоғанның партия кандидатын сайлауда жеңгеннен кейін ұлттық саясатта маңызды рөл атқарды.
Ресми себеп ретінде оған жемқорлық және құжаттарды қолдан жасау айыптары тағылды. Алайда, оның жақтастары бұл айыптауларды саяси қудалау деп санайды. Соңғы айларда билік оған қысымды күшейтіп, оның университеттік дипломын жарамсыз деп тану туралы шешім шығарды.
Түрік ақпарат көздері мәліметінше, Имамоглу бастапқыда Солтүстік Кипрде білім алған, кейін Стамбул университетіне ауысқан. Бірақ оның алғашқы оқу орны Түркияда ресми мойындалмаған, ал ел заңдары бойынша президенттікке үміткердің мойындалған жоғары білімі болуы тиіс.
Сарапшылар бұл қамау – Ердоған оппозицияны сайлау алдында әлсіретуге бағытталған стратегиясының бір бөлігі деп санайды. Соңғы жылдары билік оппозицияға қысымды күшейтіп, сот істері мен бюрократиялық кедергілерді қолдану арқылы қарсыластарын шеттетуге тырысып келеді.
Қоғамдық реакция және интернетке шектеу
Имамоглу қамауға алынғаннан кейін Стамбулдың бірнеше аудандарында наразылық акциялары өтті. Оппозициялық партиялар мен азаматтық белсенділер биліктің бұл әрекетін демократияға соққы деп бағалады.
Наразылықтарды бақылау мақсатында билік интернетке шектеулер енгізді, соның салдарынан әлеуметтік желілер бұғатталды. Түрік азаматтары VPN қызметтерін пайдаланбай, негізгі платформаларға кіре алмай отырғандарын хабарлады.
Ердоған үкіметі бұған дейін де осындай шараларды қолданған, саяси тұрақсыздық кезінде интернетті шектеу арқылы оппозициялық ақпараттың таралуын болдырмауға тырысқан.
Халықаралық реакция және ықтимал салдары
Имамоглу оқиғасы халықаралық қауымдастықтың назарын аударды. Еуропа елдері Түркияда оппозицияға қысым көрсетіліп жатқанына алаңдаушылық білдірді.
АҚШ Мемлекеттік департаменті бұл жағдайды мұқият бақылап отырғанын, Түркия билігін демократиялық қағидаларды сақтауға шақыратынын мәлімдеді.
Имамоглуның қамауға алынуы елдегі саяси шиеленісті күшейтуі мүмкін. Түркия 2013 жылы жаппай наразылықтарды бастан өткерген, ол кезде жүздеген мың адам Ердоғанның саясатына қарсы шыққан.
Сарапшылардың пікірінше, Имамоглуның тағдыры Түркияның саяси болашағына әсер етеді. Егер ол президенттік сайлауға қатыса алмаса, оппозицияға жаңа жетекші табуға тура келеді.
Түркияда жағдай әлі де күрделі, интернет шектеулері сақталуда, ал билік ақпараттық кеңістікті бақылауды күшейтіп отыр. Имамоглуның ісі алдағы жылдардағы Түркия саясатының бағытын айқындайтын маңызды оқиға болмақ.
Редакция басқа көздерден алынған, жіберілген немесе алынған материалдардың мазмұны мен дұрыстығына жауапты емес. Мұндай материалдарды жариялау тек ақпараттық мақсаттарға арналған және олардың мазмұнын автоматты түрде растауды немесе мақұлдауды білдірмейді.