ТОП-20 ең ірі салық төлеушілер: экономиканың сырьелік секторға тәуелділігі
Ең ірі салық төлеушілер:
- Теңізшевройл (ТШО) – ең ірі салық төлеуші, барлық компаниялар арасында көшбасшылық орнын сақтап келеді. 2022 жылы төлемдер 4,5 трлн теңгені құрады, 2023 жылы – 3,7 трлн теңге, 2024 жылы – 3,0 трлн теңге.
- Қарашығанақ жобасы (КПО) – екінші орында тұрған салық төлеуші. 2022 жылы төлемдер 1,8 трлн теңге, 2023 жылы – 1,3 трлн теңге, 2024 жылы – 1,5 трлн теңге.
- Солтүстік Каспий жобасы (НКОК) – салықтық төлемдері төмен, бірақ тұрақты жоғары деңгейде: 2022 жылы – 300 млрд теңге, 2023 жылы – 297 млрд теңге, 2024 жылы – 323 млрд теңге.
Сырьелік компаниялардан түсетін салық түсімдерінің едәуір бөлігі мұнай мен газ бағасының ауытқуларынан бюджеттің осал екенін көрсетеді. Дүниежүзілік нарықтағы өзгерістер жағдайында тау-кен өндірісінен түсетін табыстың төмендеуі бюджет тапшылығына және жаңа қаржыландыру көздерін іздеуге әкелуі мүмкін.
Экономистер экономиканы әртараптандырудың негізгі міндет болып қалатынын атап өтеді, себебі көмірсутек экспортына жоғары тәуелділік бюджеттегі мұнай мен газ бағаларына сезімтал етеді. Нефтехимия, өндіріс және цифрлық технологиялар салаларына инвестициялар тарту мәселесі барған сайын өзекті болып отыр.
Үлкен компаниялар салық түсімдерінің негізгі бөлігін қамтамасыз етуді жалғастыруда, бірақ елдің экономикалық тұрақтылығы үшін сырьелік емес секторды дамыту және үлкен салық төлеушілердің шектеулі санынан тәуелділікті азайту қажет.
Редакция басқа көздерден алынған, жіберілген немесе алынған материалдардың мазмұны мен дұрыстығына жауапты емес. Мұндай материалдарды жариялау тек ақпараттық мақсаттарға арналған және олардың мазмұнын автоматты түрде растауды немесе мақұлдауды білдірмейді.