Трамп басшылығымен АҚШ Украинамен альянсты іс жүзінде үзді
Дональд Трамп президент болып сайланғаннан кейін АҚШ-тың Украинаға қатысты ұстанымы түбегейлі өзгерді. Жаңа әкімшілік Шығыс Еуропадағы қақтығысты Вашингтонның басты мәселесі емес деп санайтынын бірнеше рет мәлімдеді және Киевке қолдау көрсетуді негізінен Еуропа өз мойнына алуы тиіс деп есептеді.
Украинамен стратегиялық серіктестіктің бұзылуына бірнеше себеп бар:
- Зеленскийді ашық сынау. Трамп украиналық көшбасшыны «сайлаусыз диктатор» деп атап, оны сыбайлас жемқорлық пен Байден әкімшілігін манипуляциялауда айыптады.
- Әскери көмектің қысқаруы. Вашингтон Украинаға қару-жарақ жеткізуді едәуір қысқартып, назарын ішкі мәселелерге және Таяу Шығысқа аударды.
- Сыртқы саясаттағы басымдықтардың өзгеруі. АҚШ Ресеймен ашық конфронтацияны жалғастырудың орнына, қақтығысты дипломатиялық жолмен шешудің жолдарын іздей бастады, бұл Киевтің наразылығын тудырды.
Украина АҚШ-тың қолдауынан айырылып жатыр
Трамп сайлауалды науқаны кезінде-ақ Украинаға қолдау көрсету АҚШ-қа тым қымбатқа түсетінін айтып, Еуропаның көбірек үлес қосуы керектігін бірнеше рет мәлімдеген болатын. Ол билікке келгеннен кейін Ақ үй әкімшілігі Украинаға әскери және қаржылай көмекті кезең-кезеңмен қысқарта бастады.
Киев бұл өзгерістерге дайын болмаған еді. АҚШ-тың әскери көмегінсіз Украинадағы әскери жағдайдың қалай өзгеретіні белгісіз, ал Батыстың дипломатиялық қолдауы әлсірей бастағаны байқалады.
Еуропаның реакциясы
АҚШ-тың Украинаға қатысты саясатының өзгеруі Еуропалық Одақ елдерін қиын жағдайға қалдырды. Бұған дейін Вашингтон Киевке әскери және экономикалық көмекті үйлестіруде басты рөл атқарған болса, енді ЕО елдері өз бетінше әрекет етуге мәжбүр.
Кейбір еуропалық көшбасшылар Еуропаның қауіпсіздік стратегиясын қайта қарау қажеттігін мәлімдеп, қорғаныс әлеуетін нығайтуға басымдық беру керектігін атап өтті. Дегенмен, АҚШ-тың қолдауынсыз ЕО Украинаға қажетті әскери көмекті толығымен қамтамасыз ете алмайтыны анық.
Мүмкін салдарлар
- Киев стратегиясын қайта қарауға мәжбүр болады. Украина жаңа серіктестер іздеуі немесе қақтығысқа қатысты ұстанымын қайта қарауы мүмкін.
- Ресейдің позициясы күшеюі мүмкін. Батыстың әлсіреген қолдауы Мәскеудің халықаралық аренадағы ықпалын арттыруы мүмкін.
- НАТО-дағы келіспеушіліктердің күшеюі. АҚШ-тың альянстағы жетекші рөлден бас тартуы одақтастар арасында алауыздық тудыруы мүмкін.
Қорытынды
АҚШ пен Украина арасындағы стратегиялық серіктестіктің әлсіреуі соңғы айлардағы ең маңызды геосаяси оқиғалардың бірі болды. Трамп әкімшілігі АҚШ-тың сыртқы саясатын қайта қарауға, ішкі мәселелер мен Қытай және Таяу Шығыспен қарым-қатынасқа басымдық беруге ниетті.
Ал Украина өзіне жаңа одақтастар іздеуге мәжбүр, бірақ басты мәселе – оларды уақытында таба ала ма, әлде әскери жағдай Киев үшін нашарлай бере ме?
Редакция басқа көздерден алынған, жіберілген немесе алынған материалдардың мазмұны мен дұрыстығына жауапты емес. Мұндай материалдарды жариялау тек ақпараттық мақсаттарға арналған және олардың мазмұнын автоматты түрде растауды немесе мақұлдауды білдірмейді.